Duitsland loopt de tijd uit om te hervormen (hier de datum van publicatie neerzetten) 

De aanstaande verkiezingen in Duitsland op 23 februari 2025 markeren een cruciaal moment voor het land dat lange tijd de economische motor van Europa was. De vraag is of de nieuwe regering, naar verwachting geleid door de christendemocraat Friedrich Merz, in staat zal zijn om de noodzakelijke hervormingen door te voeren om Duitsland uit de huidige malaise te trekken. Met Nederland sterk afhankelijk van de Duitse economie, hebben de gevolgen van deze verkiezingen ook grote impact op onze economie en samenleving.

Een economie op het kantelpunt

Duitsland, ooit de “wirtschaftliche Lokomotive” van Europa, verkeert in economisch zwaar weer. Verouderde industrieën, een haperende energietransitie en stijgende kosten van sociale voorzieningen hebben het land in een kwetsbare positie gebracht. Merz, de beoogde bondskanselier, heeft met zijn ‘Agenda 2030’ een reeks hervormingen aangekondigd, zoals het verlagen van de vennootschapsbelasting en het stimuleren van particuliere investeringen. Maar critici stellen dat deze maatregelen onvoldoende ambitieus zijn en dat de diepe structurele problemen van Duitsland – zoals de afhankelijkheid van goedkope energie en arbeidsintensieve industrie – niet worden aangepakt.

Voor Nederland, dat jaarlijks bijna 20% van zijn export naar Duitsland stuurt, is de gezondheid van de Duitse economie van levensbelang. Onze belangrijkste exportproducten – zoals machines, chemicaliën en agrarische goederen – vinden hun weg naar een land dat kampt met een dalende vraag. Een verzwakte Duitse economie betekent direct verlies van banen en groei in Nederland, vooral in grensregio’s zoals Limburg en Gelderland.

Migratie als splijtzwam

De economische onzekerheid wordt nog versterkt door een ander brandend thema: migratie. Een reeks tragische incidenten heeft de Duitse samenleving op scherp gezet. In Aschaffenburg, Beieren, vond onlangs een gruwelijke mesaanval plaats waarbij een tweejarig jongetje en een 41-jarige man omkwamen. De verdachte: een Afghaanse asielzoeker. Eerder veroorzaakte een aanslag op een kerstmarkt in Magdeburg, gepleegd met een SUV door een Saoedische man, een vergelijkbare schok. Deze incidenten voeden de groeiende woede over de migratiecrisis en de ontoereikende reactie van de Duitse autoriteiten.

Merz heeft strenge maatregelen beloofd, zoals versterkte grenscontroles en een snellere uitzettingsprocedure voor asielzoekers. Zijn oproep tot hardere maatregelen heeft geleid tot speculatie dat de CDU mogelijk samenwerkingen aangaat met partijen als de AfD, een partij die lange tijd werd uitgesloten van de Duitse politiek. Deze verschuiving zou niet alleen Duitsland politiek veranderen, maar ook de verhoudingen binnen de Europese Unie op scherp zetten.

Nederland heeft Duitsland nodig

Voor Nederland is een stabiel Duitsland cruciaal. Niet alleen is Duitsland onze grootste handelspartner, maar ook beleidsmatig is Nederland vaak afhankelijk van de richting die Berlijn inslaat. Of het nu gaat om klimaatbeleid, Europese wetgeving of de opvang van migranten, de keuzes die Duitsland maakt hebben directe gevolgen voor Nederland.

De tijd dringt echter. Zonder significante hervormingen blijft Duitsland niet alleen economisch achter, maar zal het ook zijn leiderschapsrol binnen Europa verliezen. Dit zal Nederland dwingen om nieuwe strategische allianties te zoeken, iets wat niet zonder risico is in een tijd van geopolitieke spanningen en economische onzekerheid.