Sinds de ontkoppeling van de Amerikaanse dollar van de goudstandaard in 1971 is de prijs van goud en zilver wereldwijd niet meer vastgelegd door een fysieke band met valuta, maar eerder door de wetten van vraag en aanbod op financiële markten. Echter, de grip die bepaalde westerse landen zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk uitoefenen op deze prijzen, roept al jaren vragen op. De dominante rol van westerse banken, via instellingen zoals de COMEX (Commodity Exchange) en de LBMA (London Bullion Market Association), heeft geleid tot een situatie waarin velen twijfelen aan de transparantie en eerlijkheid van de prijszetting. Dit speelt zich af in een wereld waarin er steeds meer onzekerheid heerst over de rol van papieren goud — vaak niet meer dan digitale claims op goud dat mogelijk niet eens fysiek bestaat.
Het Westerse Monopolie op Edelmetaalprijzen
Decennialang was de prijsvorming van goud en zilver vooral een zaak van een klein aantal westerse instellingen. De Verenigde Staten, via de COMEX, en Londen, met zijn eeuwenoude status als hét centrum voor goudhandel, zijn de grootste spelers geweest. Deze markten zijn gebaseerd op papieren handel, met zogenaamde futures-contracten die vaak geen fysieke levering van het edelmetaal vereisen. Dit creëert een systeem waarin de prijs van goud en zilver kunstmatig kan worden onderdrukt of gemanipuleerd, afhankelijk van de belangen van grote financiële spelers.
Het is een systeem dat uitstekend heeft gewerkt voor westerse machten, vooral de Verenigde Staten, die via hun controle over de wereldwijde dollarreserves en de goudhandel de waarde van hun munt en de internationale economie konden sturen. Het gaat daarbij niet zozeer om fysiek goud dat van eigenaar wisselt, maar om de controle over een systeem van papieren goud, waarmee vraag en aanbod kunnen worden gestuurd zonder dat er werkelijk goud voorhanden is. Zogenaamd fysiek opgeslagen goud in kluizen van banken wordt slechts zelden geïnspecteerd, en er heerst steeds meer wantrouwen over de vraag of deze kluizen daadwerkelijk vol liggen met het goud dat zij beloven.
De Opkomst van BRICS: Een Nieuwe Wereldorde in Edelmetaalhandel
Deze monopoliepositie van het Westen op de edelmetaalmarkten is nu echter aan het wankelen. De BRICS-landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) hebben hun eigen plannen aangekondigd om meer controle te krijgen over de wereldwijde prijsvorming van goud en zilver. Rusland en China, twee van de grootste goudproducenten en -importeurs ter wereld, spelen hierin een sleutelrol. Deze landen zijn van mening dat de westerse dominantie in de goudmarkt hun eigen economische en geopolitieke belangen schaadt.
BRICS wil een eerlijker systeem, waarin de prijs van goud wordt bepaald door daadwerkelijke vraag en aanbod van fysiek goud, in plaats van papieren derivaten die de waarde manipuleren. Dit streven is deels ingegeven door het groeiende wantrouwen jegens de Amerikaanse dollar en de westerse financiële hegemonie. Na vijftig jaar van dolarlisering van de wereldhandel, waarin de dollar als de belangrijkste reservemunt diende, beginnen steeds meer landen de invloed van de VS te wantrouwen. Het feit dat sancties en economische druk vaak via de dollar worden opgelegd, versterkt het verlangen van opkomende mogendheden om alternatieve financiële structuren te creëren.
Een van de grootste initiatieven die hieruit voortkomt, is het idee van de BRICS om een eigen goudprijs te bepalen, buiten de westerse markten om. Dit zou inhouden dat landen zoals Rusland en China hun goudreserves in toenemende mate gebruiken om transacties af te rekenen, los van het dollarsysteem. De prijs van goud en zilver zou dan niet meer afhangen van wat in Londen of New York wordt besloten, maar van de markten in Shanghai, Moskou of elders binnen BRICS.
De Toekomst: Fysiek Goud vs. Papieren Goud
De verschuiving richting een systeem waarin fysiek goud weer centraal staat in de handel, zou een grote klap kunnen zijn voor de hegemonie van het Westen. Het zou betekenen dat de enorme hoeveelheid papieren goud die momenteel in omloop is — waarvan een groot deel mogelijk niet gedekt is door daadwerkelijk fysiek goud — wordt blootgesteld aan de risico’s van een verlies aan vertrouwen. Een dergelijk scenario zou een mondiale economische herstructurering kunnen inluiden, waarbij goud weer een centrale rol krijgt als fundament van financiële stabiliteit, in plaats van de dollar.
Dit streven van BRICS raakt aan de kern van een veel groter geopolitiek conflict. Het draait niet alleen om de prijsvorming van edelmetalen, maar om de bredere vraag of het Westen, met de VS aan het roer, nog langer de economische regels van de wereld mag dicteren. De BRICS-landen, vooral Rusland en China, willen een systeem waarin landen daadwerkelijk controle hebben over hun eigen rijkdommen en middelen, zonder afhankelijk te zijn van de manipulaties van buitenlandse machten.
Conclusie
Wat de BRICS nastreeft, is niets minder dan een nieuwe wereldorde waarin elke natie het recht heeft om zijn eigen edelmetalen te verhandelen tegen een eerlijke prijs, los van de invloed van westerse financiële instellingen die hun eigen belangen dienen. Goud en zilver zullen opnieuw de rol vervullen die ze eeuwenlang hebben gespeeld: als onbetwiste dragers van waarde. De vraag is of het Westen, met zijn papieren goud en ondoorzichtige kluizen, zich zal aanpassen aan deze nieuwe realiteit, of dat er een economische schokgolf op ons afkomt, zoals we die sinds de ontkoppeling van goud en de dollar niet meer hebben gezien.
